Bir hikayenin bakış açısı, anlatıldığı perspektiftir. Bakış açısı, hikayenin genel tonu üzerinde ve okuyucunun karakterlerle geliştirdiği bağlantı üzerinde derin bir etkiye sahiptir. Hikayenizle neyi başarmaya çalıştığınıza bağlı olarak, hikayeyi kimin anlatacağına, anlatıcının olaylar hakkında ne kadar bilgiye sahip olması gerektiğine ve anlatıcının hikayeye ne kadar önyargı getireceğine karar vermeniz gerekecek.
adımlar
Kısım 1/2: Farklı Bakış Açıları Arasında Farklılaşma
Adım 1. Birinci şahıs bakış açısı hakkında bilgi edinin
Birinci tekil şahıs bakış açısıyla anlatıcı, hikâyeyi anlatırken "ben" ve "biz" zamirlerini kullanır. Anlatıcı, kim olduğuna bağlı olarak hikayeyle çeşitli seviyelerde yakınlığa sahip olabilir, ancak o her zaman bir şekilde hikayede bir karakterdir.
- Anlatıcı, hikayenin ana karakteri olabilir, bu durumda kendi hikayesini kendi bakış açısıyla, hiçbir dış görüş olmadan anlatacaktır. Örneğin anlatıcı, "Sally ile ilk tanıştığımda beş yaşındaydım. Liseye kadar her gün okula birlikte yürüdük…" diyebilir.
- Anlatıcı ikincil bir karakter olabilir, bu durumda muhtemelen tanık olduğu bir şeyi anlatıyor, hikayeye kendi yorumlarını ve önyargılarını ekliyor. Örneğin, anlatıcı, "Bir süredir kardeşim için endişeleniyorum. Her geçen gün daha da münzevi hale geliyor" diyebilir.
- Anlatıcı, hiç tanık olmadığı bir hikayeyi yeniden anlatıyor olabilir, bu durumda duyduğu bir şeyi hatırlıyor ve olayları anlatırken muhtemelen kendi yorumunu da ekliyor. Örneğin, anlatıcı, "Bu evin perili olduğunu duyduğumu hatırlıyorum. 100 yıl önce burada yaşayan kadının hala koridorlarda yürüdüğünü söylüyorlar" diyebilir.
Adım 2. İkinci şahıs bakış açısı hakkında bilgi edinin
İkinci şahıs bakış açısı, hikaye anlatımında en az yaygın olanıdır, çünkü anlatıcının anlatı boyunca birine (okuyucu ya da başka bir karakter) "siz" olarak hitap etmesini gerektirir. Daha çok kısa anlatılarda deneysel bir tarz olarak kullanılır.
- Anlatıcılar ikinci tekil şahıs olarak konuştuklarında, genellikle genç benliklerine hitap ederler. Örneğin, anlatıcı, "O zamanlar zengin ve ünlü olacağınızı düşünerek çok aptaldınız" diyebilir.
- Daha uzun anlatılarda bunu sürdürmek zor olsa da, bir anlatıcı okuyucuya doğrudan hitap ediyor olabilir.
Adım 3. Üçüncü şahıs bakış açısı hakkında bilgi edinin
Üçüncü şahıs bakış açısı, hikaye anlatımı için en popüler bakış açısıdır çünkü yazarlara en fazla esnekliği sunar. Anlatıcı, hikayedeki bir karakter değildir ve karakterler hakkında "o", "o" ve "onlar" zamirlerini kullanarak konuşur. Anlatıcı tamamen nesnel olabilir veya belirli bir karakterle yakın bir bağlantısı olabilir.
- Üçüncü şahıs objektif bakış açısıyla, anlatıcı, karakterlerin duygu ve düşüncelerini detaylandırmadan veya herhangi bir kişisel gözlemle araya girmeden, hikayenin yalnızca nesnel ve gözlemlenebilir gerçeklerini anlatır. Örneğin, anlatıcı, "Jim karısıyla konuşurken yüzünde ciddi bir ifade vardı. Ağlıyor ve tutarsız konuşuyordu" diyebilir.
- Üçüncü kişi sınırlı bakış açısıyla, anlatıcı belirli bir karakterin, en tipik olarak ana karakterin düşünce ve duygularına erişebilir. Bu bakış açısı, yazarın ana karakteri belli bir mesafeden tanımlamasına olanak tanırken, aynı zamanda içsel düşüncelerini de dile getirmesini sağlar. Yazarın amacına bağlı olarak, anlatıcı ana karaktere çok yakın olabilir, öyle ki anlatıcıyı karakterden ayırt etmek neredeyse zorlaşır ya da anlatıcı daha fazla mesafeyi koruyabilir. Örneğin, anlatıcı şöyle diyebilir: "Jim karısıyla konuşurken yüzünde ciddi bir ifade vardı. Onun ağlamasını görmekten nefret ediyordu çünkü bu kendisini bir canavar gibi hissettiriyordu, ancak devam etmekten başka seçeneği olmadığını hissetti."
Adım 4. Üçüncü şahıs her şeyi bilen bakış açısını anlayın
Her şeyi bilen üçüncü şahıs bakış açısı, anlatıcının karakterler hakkında konuşmak için "o", "o" ve "onlar" zamirlerini kullanması bakımından diğer üçüncü şahıs bakış açılarına benzer. Bununla birlikte, anlatıcının tüm karakterlerin duygu ve düşüncelerine tam erişimi olması bakımından farklıdır/ Bu bakış açısına bazen "Tanrı'nın sesi" denir, çünkü anlatıcı herhangi bir karakterden çok daha fazlasını bilir.. Örneğin, anlatıcı şöyle diyebilir: "Jim karısıyla konuşurken yüzünde ciddi bir ifade vardı. Onun ağlamasını görmekten nefret ediyordu çünkü bu kendisini bir canavar gibi hissettiriyordu, ancak devam etmekten başka seçeneği olmadığını hissetti. Karısı incinmekten çok kızgın hissediyordu ama Jim'in bunu bilmesini istemiyordu."
Bölüm 2/2: Hikayeniz İçin Hangi Bakış Açısının İşe Yarayacağına Karar Verme
Adım 1. Yazınızın kulağa ne kadar samimi gelmesini istediğinize karar verin
Kendinize ana karakterinizin hikayeye ne kadar yakın olduğunu ve okuyucunun bu karaktere ne kadar bağlı hissetmesini istediğinizi sorun. Birinci şahıs bakış açısı en güçlü duyu bağlantısını oluşturacak ve üçüncü şahıs sınırlı bakış açısı ise yakın bir ikinci şahıs bakış açısı olacaktır.
Birinci şahıs bakış açısıyla yazmayı seçerseniz, anlatıcının hikayeyi nasıl ve neden anlattığını belirlemeniz gerektiğini unutmayın, çünkü bunun okuyucunun onu yorumlama biçimi üzerinde büyük bir etkisi olacaktır. Örneğin, karakteriniz hikayesini özel bir günlükte yazıyor olabilir veya bir grup arkadaşına anlatıyor olabilir
Adım 2. Lehçenin önemli olup olmadığını düşünün
Ana karakterinizin lehçesinin benzersiz tadı hikayeniz için önemliyse, bunu birinci şahıs bakış açısından anlatmayı seçmek isteyebilirsiniz. Bu, anlatımınızın diyaloğunuzla aynı kadansa sahip olmasını sağlayacaktır.
Anlatımın karakterinizin lehçesinin tadına sahip olmasını, ancak yine de farklı olmasını istiyorsanız, sınırlı veya her şeyi bilen üçüncü bir kişi bakış açısını tercih edin. Üçüncü şahıs anlatıcı belirli bir karakterin düşüncelerine çok yakın olduğunda, anlatımın karakterin konuşma alışkanlıklarını yansıtması doğaldır
Adım 3. Okuyucunuzun ne kadar bilgiye ihtiyacı olduğunu düşünün
Birinci şahıs bakış açısı, okuyucuyla ne kadar bilgi paylaşabileceğiniz konusunda en sınırlayıcıdır, üçüncü şahıs her şeyi bilen bakış açısı ise her şeyi ve her şeyi paylaşmanıza izin verir. Hikayenizin üçüncü şahıs anlatıcının müdahalesi olmadan okuyucuya bir anlam ifade edip etmeyeceğini düşünün.
- Okuyucunun ana karakterle kafasının karışmasını veya ana karakterin bir şeyler keşfetme sürecini takip etmesini istiyorsanız, birinci şahıs bakış açısının sınırlamaları ihtiyaçlarınızı karşılayacaktır.
- Üçüncü kişi sınırlı ve nesnel bakış açıları, birinci kişi ile her şeyi bilen üçüncü kişi arasında güzel bir orta yol sunar.
- Her şeyi bilen üçüncü bir tekil bakış açısı seçmenizin, anlatıcınızın tüm bilgisini okuyucuyla paylaşmak zorunda olduğu anlamına gelmediğini unutmayın; sadece hikayeye faydası olacaksa bunu yapabileceği anlamına gelir.
Adım 4. Birden fazla bakış açısı sunmak isteyip istemediğinize karar verin
Her şeyi bilen üçüncü şahıs bakış açısının faydası, karakterler birbirlerinin duygularını anlamasalar bile okuyucunuzun birden fazla karakterin bir sorun hakkında ne hissettiğini anlayabilmesidir. Okur, anlatıcının yorumundan da yararlanır.
- Hikayenizin dramatik bir ironi duygusu iletmesini istiyorsanız, okuyucunun iki karaktere bağlılık arasında bölünmüş hissetmesini istiyorsanız veya hikayeniz birbiriyle örtüşen birden fazla anlatıdan oluşuyorsa, çoklu bakış açısı özellikle yararlıdır.
- Her şeyi bilen üçüncü şahıs bakış açısı, birden fazla bakış açısını iletmek için en faydalı olsa da, benzer bir etkiyi, her bir karakterin nasıl hissettiğini anlamak için okuyucuya bırakan bir üçüncü şahıs objektif bakış açısı kullanarak elde edebilirsiniz.
Adım 5. Anlatıcının önyargısını düşünün
Herhangi bir anlatıcının aldatıcı olması mümkündür, ancak okuyucuların, içsel önyargıları nedeniyle birinci tekil şahıs anlatıcılara güvenmemeleri çok daha olasıdır. Üçüncü şahıs her şeyi bilen anlatıcılar da her şeyi bildikleri için şüpheli görünebilirler, ancak okuyucuya her şeyi açıklamayı seçmeyebilirler.
- Bazı durumlarda, nesnel olmayan bir anlatıcı isteyebilirsiniz, bu durumda birinci tekil şahıs bakış açısı idealdir.
- Anlatımınızın doğruluğuna dair herhangi bir şüphe olmasını istemiyorsanız, üçüncü tekil bir objektif bakış açısı seçin.
- Karakterlerin düşünceleri hakkında biraz daha fazla içgörüye ihtiyacınız varsa, üçüncü şahıs sınırlı veya her şeyi bilen bir bakış açısı seçebilirsiniz, ancak anlatıcınızın ne kadar olayları yorumlaması konusunda çok dikkatli olun.
Adım 6. Birden fazla bakış açısı kullanmayı düşünün
Bakış açınızın hikayeniz boyunca sabit kalması gerekmez, ancak bunu iyi bir sebep olmadan asla değiştirmemelisiniz. Hikayenizi en iyi şekilde anlatmak için birden fazla bakış açısına ihtiyaç olduğunu düşünüyorsanız, deneyin!
Aniden bakış açılarını değiştirmek konusunda dikkatli olun, çünkü bu okuyucunun kafasını karıştıracaktır. Ani bir bakış açısı değişikliği olursa, yeni bir bölüm veya bölüm başlatarak okumayı uyarmayı düşünün
Video - Bu hizmet kullanılarak YouTube ile bazı bilgiler paylaşılabilir
İpuçları
- Çoğu hikaye, üçüncü şahıs bakış açısıyla yazılır, çünkü ana karakter ve dış gözlem ile iyi bir yakın bağlantı dengesi sunar. Hikayeniz için farklı bir bakış açısının neden daha iyi olacağına dair bir neden bulamıyorsanız, en yaygın seçeneğe bağlı kalın.
- Pek çok kişi yanlışlıkla üçüncü şahıs anlatıcının sesinin yazarın sesiyle aynı olduğunu varsayıyor, ancak bu böyle olmak zorunda değil. Üçüncü şahıs bakış açısını seçerken anlatıcınızı tamamen nesnel ve görünmez hale getirebilir ya da ona çok özgün ve sesli bir duruş kazandırabilirsiniz.
